طراحی مدل عوامل محیطی استراتژیک در بازار سرمایه با رویکرد مدلسازی تفسیری-ساختاری

چکیده

هدف: هدف این تحقیق، شناسایی و تجزیه و تحلیل روابط عوامل محیطی استراتژیک مؤثر در بازار سرمایه است که اهمیت درک آن را در پویایی بازار سرمایه برجسته می‌کند. روش‌شناسی: تحقیق از لحاظ هدف، توسعه ای-کاربردی و از لحاظ گردآوری داده‌ها آمیخته می‌باشد. مشارکت کنندگان تحقیق در بخش کیفی و کمی شامل 16 نفر از مدیران و کارشناسان ارشد بازار بورس اوراق بهادار و فرابورس می‌باشد که به صورت نظری، هدفمند و دسترس بر مبنای اشباع نظری انتخاب شده اند. اجزای مدل با رویکرد تحلیل محتوا و مصاحبه نیمه ساختار یافته با خبرگان شناسایی، دسته بندی و تعیین و سپس روابط و سطح بندی آن‌ها به روش مدلسازی تفسیری-ساختاری انجام شده است. شاخص‌های مدل با نسبت روایی محتوایی بررسی و ارزیابی شدند. یافته‌ها: یافته‌های بخش کیفی نشان داده است که عوامل محیطی استراتژیک در بازار سرمایه شامل عوامل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، تکنولوژی، زیست محیطی، و قانونی همراه با 81 شاخص و 15 عامل است. طبق یافته‌ای بخش کمی، «عوامل شرایط سیاسی-اقتصادی منطقه ای»، «سیاست‌های اقتصادی»، «شرایط سیاسی حاکم»، و «شرایط محیط زیست» در سطح اول و «قوانین تجاری دولت بر بازار سرمایه» و «قوانین و مقررات مربوط به بازار سرمایه» در سطح دوم بیشترین تاثیرگذاری بر سایر عوامل در بازار سرمایه دارد در حالی که «قوانین و تصمیمات شرکت‌های بازار سرمایه» و «عوامل اقتصادی مرتبط با شرکت‌های بازار سرمایه» از عوامل محیطی بیشترین تاثیرپذیری دارد. نتیجه‌گیری: این یافته و مدل نشان می‌دهد که مدیران باید بازار سرمایه را از طریق عوامل سیاسی بهبود دهند و سرمایه گذارن با تمرکز بر رویدادهای سیاسی و اقتصادی کلان برنامه ریزی کنند.