طراحی و اعتباریابی الگوی بهزیستی دیجیتال در ایران
کلمات کلیدی:
بهزیستی دیجیتال, مدل مفهومی, نظریه دادهبنیاد, آزمون تی, ایران, سواد دیجیتال, کیفیت زندگیچکیده
هدف: هدف این پژوهش طراحی و اعتباریابی الگوی مفهومی برای بهزیستی دیجیتال در ایران با توجه به زمینههای فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی کشور است. روششناسی: این پژوهش از نوع ترکیبی اکتشافی (کیفی-کمی) است. در بخش کیفی، با استفاده از نظریه دادهبنیاد اشتراوس و کوربین، مصاحبههای نیمهساختاریافته با ۹ نفر از خبرگان حوزههای سلامت، ارتباطات و روانشناسی تحلیل شد. در بخش کمی، اعتبار و جامعیت مدل پیشنهادی با استفاده از نظرات ۳۰ خبره و آزمون تی تکنمونهای ارزیابی شد. یافتهها: یافتهها نشان دادند که الگوی طراحیشده شامل ۵ مؤلفه کلیدی است: شرایط علّی، زمینهای، مداخلهگر، راهبردها و پیامدها. تمامی شاخصهای اعتبار (۸ شاخص) و جامعیت (۴ شاخص) در آزمون تی تکنمونهای معنادار بودند (p<0.01) و میانگین تمام مؤلفهها بالاتر از آستانه ۳ بود. بهطور خاص، بالاترین میانگین به «تأثیرگذاری عوامل مداخلهگر» و «پاسخگویی به چالشها» اختصاص یافت. نتیجهگیری: مدل نهایی بهزیستی دیجیتال از نظر مفهومی جامع، از نظر کاربردی معتبر و با ویژگیهای فرهنگی-اجتماعی جامعه ایران سازگار است. این الگو میتواند چارچوبی مناسب برای سیاستگذاران و برنامهریزان در جهت بهبود سلامت روانی، سواد دیجیتال و مشارکت اجتماعی در محیطهای دیجیتال فراهم سازد.